Dinh dưỡng cho người lớn tuổi mắc đái tháo đường
Đái tháo đường tuýp 2 là một trong những bệnh mãn tính phổ biến ở người lớn tuổi và người bước vào tuổi 50+. Bệnh không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn có nguy cơ gây nên những biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe. Vì chưa có phương pháp điều trị dứt điểm, nên cải thiện dinh dưỡng là yếu tố quan trọng hàng đầu để chung sống khỏe mạnh cùng bệnh đái tháo đường.
Xem ngay các gợi ý trong bài viết này để chăm sóc dinh dưỡng cho người lớn tuổi mắc bệnh đái tháo đường để họ ổn định đường huyết, hồi phục sức khỏe nhé!
Đái tháo đường tuýp 2 gây nên những biến chứng nguy hiểm nào?
Đái tháo đường tuýp 2 là một trong những căn bệnh mãn tính phổ biến ở người lớn tuổi, đặc biệt là khi bắt đầu bước vào tuổi 50+, cơ thể dần lão hóa, tuyến tụy không hoạt động hiệu quả và có xu hướng ít vận động, dễ thừa cân béo phì hơn so với khi còn trẻ.
Nếu không được chăm sóc đúng, người lớn tuổi mắc bệnh đái tháo đường tuýp 2 có thể gặp những biến chứng làm rối loạn hoặc suy giảm các chức năng của cơ thể:
- Việc tăng đường huyết kéo dài có thể làm tổn thương mạch máu. Nếu tổn thương ở mạch máu lớn có thể gây ra bệnh tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim, tổn thương thành mạch và hẹp các động mạch tứ chi, thậm chí tắc mạch gây hoại tử chi ở những người mắc bệnh đái tháo đường tuýp 2 nặng. Tổn thương ở mạch máu nhỏ sẽ gây rối loạn hoạt động chức năng của các cơ quan như thận, võng mạc mắt, thần kinh ngoại biên nếu không được điều trị hiệu quả có thể gây suy thận dẫn đến nguy cơ phải chạy thận nhân tạo hay phải ghép thận, giảm thị lực dẫn đến mù lòa, dị cảm ở 2 chi dưới,…
- Bệnh nhân đái tháo đường còn dễ bị viêm phổi và viêm phế quản do bị bội nhiễm vi khuẩn.
- Người bệnh có thể bị viêm quanh nướu răng, rối loạn chức năng gan, viêm loét dạ dày, tiêu chảy.
- Ngoài ra, bệnh nhân có nguy cơ cao mắc bệnh Alzheimer so với người khỏe mạnh.
Hiện nay, chưa có phương pháp điều trị dứt điểm bệnh đái tháo đường nói chung và bệnh đái tháo đường tuýp 2 nói riêng. Bệnh nhân phải sống chung với bệnh và tìm cách ổn định đường huyết thông qua chế độ dinh dưỡng cân bằng và vận động hợp lý, đồng thời sử dụng thuốc theo đơn của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế, thường xuyên kiểm tra đường huyết của mình hàng ngày, luôn thăm khám định kỳ theo lịch trình của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế.
Nguyên tắc chăm sóc dinh dưỡng hợp lý để kiểm soát đường huyết ổn định
Dưới đây là bảng chỉ số đường huyết để mọi người có thể theo dõi và sớm phát hiện những bất thường để kịp thời phòng ngừa và chăm sóc(1):
Chỉ số đường huyết trung bình ở người khỏe mạnh:
- 4,4 - 5,5 mmol/L (hoặc 72 - 99 mg/dL) khi đói
- Tối đa 7,8 mmol/L (140 mg/dL) sau khi ăn 2 giờ
Chỉ số đường huyết trung bình ở người mắc bệnh đái tháo đường tuýp 2:
- Từ 7,0 mmol/L (126 mg/dL) trở lên khi đói
- Từ 11,1 mmol/L (200 mg/dL) trở lên sau khi ăn 2 giờ
Với người mắc bệnh đái tháo đường, luôn phải ưu tiên ổn định đường huyết và giữ cho mức đường huyết trong phạm vi cho phép để phòng ngừa các biến chứng của bệnh. Do thực phẩm sau khi hấp thu vào cơ thể sẽ làm tăng đường trong máu và ảnh hưởng đến đường huyết nên người bệnh cần nắm các nguyên tắc cơ bản về dinh dưỡng sau đây để có thể chung sống khỏe mạnh cùng bệnh đái tháo đường:
- Không làm tăng đường huyết nhiều sau ăn
- Nạp đủ năng lượng duy trì hoạt động thể lực bình thường, không được thừa năng lượng vì có thể gây tăng cân, tăng huyết áp, dẫn đến rối loạn chuyển hóa lipid máu
- Cần cung cấp đầy đủ và cân đối các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể
- Không ăn quá no cũng không để cơ thể quá đói. Do đó, thực đơn cho người mắc bệnh đái tháo đường tuýp 2 cần được chia làm nhiều bữa nhỏ, mỗi bữa cách nhau khoảng 2 tiếng.
Lựa chọn thực phẩm dinh dưỡng cho người lớn tuổi mắc bệnh đái tháo đường tuýp 2:
Người lớn tuổi, người bước vào tuổi 50+ có khả năng tiêu hóa, hấp thu bị suy giảm so với trước. Hơn nữa, việc kiêng ăn quá mức trong chế độ ăn uống hàng ngày cũng khiến người bệnh cảm thấy chán nản, mất niềm vui sống, có thể khiến bệnh diễn tiến xấu. Vì vậy, khi lựa chọn thực phẩm dinh dưỡng cho người lớn tuổi mắc bệnh đái tháo đường tuýp 2 cần lưu ý:
- Nên chọn các thực phẩm dễ tiêu hóa và hấp thu, phù hợp với người lớn tuổi và tuổi 50+. Ưu tiên cung cấp cho cơ thể các loại đạm có giá trị sinh học cao như đạm Whey, hoặc đạm từ thịt gà, cá sông,… hạn chế các loại thịt đỏ và thịt mỡ vì sẽ làm tăng cholesterol trong cơ thể, có thể ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa glucose.
- Xây dựng thực đơn dựa trên sở thích ăn uống, không ép người lớn tuổi kiêng ăn quá mức nhưng vẫn phải giảm tối đa các loại thức ăn chứa nhiều đường như bánh kẹo ngọt, nước ngọt có ga, thức ăn chế biến sẵn nhiều muối,… Có thể lựa chọn các loại đường cho người ăn kiêng với chất tạo ngọt không glucose. Thay các loại bánh kẹo bằng nước ép, sinh tố trái cây hoặc sữa chua,… vừa ngon, vừa dinh dưỡng lại giúp ổn định đường huyết.
- Không kiêng hoàn toàn chất đường bột – carbohydrates. Chất đường bột có 2 loại là carbohydrates đơn và carbohydrates đa. Carbohydrates đơn có trong các thực phẩm như các loại trái cây, các sản phẩm sữa, đường ăn, kẹo, nước ngọt, siro,... thường hấp thụ nhanh và có thể khiến lượng đường trong máu tăng đột biến; trong khi đó, carbohydrates đa có trong các loại ngũ cốc nguyên cám, các loại khoai, đậu,… lại hấp thu chậm, giúp giải phóng lượng đường từ từ, giữ cho đường huyết ổn định. Hơn thế nữa, còn có công dụng giúp người lớn tuổi no lâu hơn.
- Bổ sung chất xơ từ các loại rau xanh, rau có màu đậm như cải xoăn, cải ngọt, bông cải xanh,… Chất xơ sẽ giúp hỗ trợ tiêu hóa và tạo cảm giác no nhưng không cung cấp nhiều năng lượng, giúp người lớn tuổi duy trì cân nặng hợp lý. Bên cạnh đó, chất xơ còn có công dụng ổn định đường huyết sau ăn nhờ khả năng làm chậm quá trình tăng glucose trong máu. Các thực phẩm giàu chất xơ còn thường giàu cả vitamin, khoáng chất giúp người lớn tuổi tăng cường sức khỏe, tăng cường đề kháng. Mỗi ngày, người lớn tuổi mắc bệnh đái tháo đường tuýp 2 được khuyến cáo bổ sung 20-50g chất xơ mỗi ngày (theo ADA - hiệp hội đái tháo đường Hoa Kỳ).
- Người lớn tuổi mắc bệnh đái tháo đường tuýp 2 cũng cần bổ sung chất béo tốt cho sức khỏe – nhóm chất béo không bão hòa - để hỗ trợ giảm cholesterol, giảm các yếu tố nguy cơ cho bệnh tim mạch và cung cấp năng lượng tốt, dễ hấp thu cho cơ thể mà không làm tăng đường huyết.
BOOST Glucose Control - Dinh dưỡng chuyên biệt cho người đái tháo đường và rối loạn đường huyết
Để nâng cao sức khỏe cho người mắc bệnh đái tháo đường thì một chế độ dinh dưỡng cân đối, hợp lý ngay từ tuổi 50+ là vô cùng cần thiết. Hiểu nhu cầu đó, Nestlé Health Science (thuộc tập đoàn Nestlé Thụy Sĩ, với hơn 150 năm kinh nghiệm về dinh dưỡng, sức khỏe) đã mang đến sản phẩm dinh dưỡng chuyên biệt - BOOST Glucose Control giúp ổn định đường huyết cho người mắc bệnh đái tháo đường với chỉ số đường huyết và tải đường huyết thấp đáp ứng khuyến nghị quốc tế (GI=28, GL 6.9). Đặc biệt hơn, sản phẩm còn cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cần thiết, đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của người sử dụng.
- Bổ sung đạm Whey chất lượng cao, dễ hấp thu và tiêu hóa, hỗ trợ kích thích giải phóng insulin, giảm đường huyết sau ăn. Vì vậy, BOOST Glucose Control có thể dùng thay thế hoàn toàn hoặc bổ sung một phần bữa ăn, như khẩu phần ăn kiêng dành cho người bệnh đái tháo đường.
- Chứa hệ chất xơ gồm FOS, acacia gum (prebio 1 plus) và PHGG (partially hydrolyzed guar gum) giúp kiểm soát việc sử dụng đường của cơ thể để ngăn ngừa tình trạng tăng đường huyết sau khi ăn.
- Cung cấp hỗn hợp chất béo không bão hòa (MUFA & PUFA) tốt cho tim mạch, hỗ trợ giảm rủi ro biến chứng liên quan do bệnh đái tháo đường gây ra.
- Chứa 31 loại dưỡng chất, vitamins và khoáng chất, đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng vi lượng hằng ngày cho cơ thể.
- Với 100% đường đa, không chứa sucrose và fructose và bổ sung Isomaltulose giúp hỗ trợ giảm nguy cơ kháng insulin và không làm giảm đường huyết đột ngột
Xem ngay thông tin dinh dưỡng chi tiết của BOOST Glucose Control tại đây nhé:
Nguồn tham khảo:
(1) https://bnc-medipharm.com/chi-so-tieu-duong-cua-nguoi-binh-thuong-la-bao-nhieu